*वर्धा जिल्ह्यात 1 ऑगस्ट पर्यंत 21 हजार लोकांना झाला होता कोरोनाचा संसर्ग*
*सेरो सर्वेक्षणाच्या अभ्यासात आले समोर*
*संसर्गाचे प्रमाण 1.50 टक्के*
*जिल्हा प्रशासनाच्या कठोर अंमलबजावणीमुळे समूह संसर्ग झाला नाही*
वर्धा प्रतिनिधि – पंकज रोकडे
वर्धा:- वर्धा जिल्ह्यामध्ये महात्मा गांधी आयुर्विज्ञान संस्था आणि जिल्हा आरोग्य विभागातर्फे ऑगस्ट महिन्यात करण्यात आलेल्या प्रतिपिंडे सर्वेक्षणात अनेक नवीन बाबी समोर आल्या आहेत. यात सर्वात महत्वाचे म्हणजे वर्धा जिल्ह्यात 1 ऑगस्टपर्यंत प्रत्यक्ष पुष्टी झालेले कोविड -19 चे केवळ 205 रुग्ण होते मात्र त्याचवेळी सुमारे 21,000 लोकांना कोरोनाचा संसर्ग झाला होता,अशी माहिती सेरो सर्वेक्षणाच्या अभ्यासातून पुढे आली आहे. मात्र संसर्गाचे हे प्रमाण केवळ 1.50 टक्के असून जिल्ह्यात लोकसंख्येची रोग प्रतिकार शक्ती तयार होण्यास अद्याप बराच कालावधी लागणार असल्याचे हा अभ्यास सांगतो.
वर्धा जिल्ह्यात कोरोनाचा संसर्ग किती लोकसंख्येला झाला याची खरी माहिती काढण्यासाठी लोकांमध्ये या विषाणूच्या विरुद्ध लढण्यासाठी प्रतिपिंडे तयार झालीत का याचा अभ्यास करणे आवश्यक होते. कारण प्रत्यक्ष चाचणीमधून पुष्टी झालेल्या रुग्णांपेक्षा संसर्गाची प्रमाण लोकसंख्येत जास्त असते त्यासाठी
प्रतिपिंड अभ्यास म्हणजे काय?
लोकसंख्येच्या ब-याच प्रमाणात कोविड 19 विषाणूचा संसर्ग प्रत्यक्षात दिसू शकत नाही. म्हणूनच समुदायामध्ये ख-या संक्रमनापेक्षा कोविड -19 च्या मोठ्या प्रमाणात पुष्टी झालेल्या रुग्णांची संख्या कमी दिसते. लोकसंख्येच्या प्रमाणात खऱ्या संसर्गाच्या टक्केवारीची माहिती देणारा अभ्यास म्हणजे प्रतिपिंडे अभ्यास होय. कोविड -19 साठीच्या प्रतिपिंडे सर्वेक्षणानुसार सार्स-कोव्ह -२ च्या विरूद्ध प्रतिपिंडे असलेल्या लोकसंख्येच्या टक्केवारीचा अंदाज हा सर्वसाधारण जनतेत संक्रमणाच्या ख-या विस्ताराची माहिती देतो.
प्रतिपिंडे अभ्यासाची पद्धत
वर्धा जिल्ह्यातील समुदाय आधारित सेरो-सर्वेक्षण अभ्यास महात्मा गांधी आयुर्विज्ञान संस्था सेवाग्राममार्फत करण्यात आला होता. यासाठी जिल्हा प्रशासनाचे पाठबळ होते. ऑगस्टच्या दुस-या आठवड्यात 10 ते 17 ऑगस्ट दरम्यान केलेल्या सर्वेक्षणात प्रौढांमध्ये (18 वर्षे किंवा त्यापेक्षा जास्त वयाच्या) संसर्गाच्या वास्तविक व्याप्तीचा अंदाज लावला गेला. वर्धा जिल्ह्यातील आठही तालुक्यातील सर्वसाधारण लोकांव्यतिरिक्त, कंटमेंट झोनमध्ये राहणा-या आणि संसर्गाची जोखीम असणा-या व्यक्तींचा या अभ्यासात समावेश करण्यात आला होता.
2437 व्यक्तींचे रक्त संकलन
जिल्हा आरोग्य यंत्रणा तसेच एमजीआयएम सेवाग्रामच्या आरोग्य सेवा कर्मचा-यांचा समावेश असलेल्या या सर्वेक्षण पथकाने 30 गावे, 10 शहरी वॉर्ड आणि 20 निष्क्रिय प्रतिबंधित क्षेत्राचा दौरा केला. यात 2430 व्यक्तींकडून रक्त नमुने संकलित केले. त्यांच्यामध्ये सार्स-कोव्ह -2 विरूद्ध प्रतिपिंडे अस्तित्त्वात आहेत का याची पद्धतशीर चाचणी एमजीआयएमएस, सेवाग्रामच्या मायक्रोबायोलॉजी विभागामध्ये केली गेली.
उच्च जोखमीच्या गटांमध्ये आरोग्य सेवा कर्मचारी, पोलीस आणि सुरक्षा कर्मचारी, नगर परिषद कर्मचारी, भाजीपाला व दुधाचे विक्रेते, औद्योगिक कामगार आणि माध्यम कर्मचारी यांचा समावेश आहे.
सर्वेक्षणात समाविष्ट असलेल्या 2437 व्यक्तींपैकी 1468 सामान्य लोकसंख्येतील, 562 लोक विविध उच्च जोखमीच्या गटातील आणि 407 लोक क्रियाशील नसणा-या प्रतिबंधित क्षेत्राचे रहिवासी होते.
अभ्यासाचे निष्कर्ष
सर्वसाधारण लोकसंख्येमध्ये 1.50% (ग्रामीण भागात 1.20% आणि शहरी भागातील 2.34%) चे एक सिरोप्रिव्हलेन्स पाहिले. कंटेनमेंट झोनमधील सेरोप्रिव्हलेन्स 2.70% होता. उच्च जोखीम असलेल्या गटांमध्ये सेरोप्रिव्हलेन्स 1.42% होता, जो सामान्य लोकांसारखाच होता.
अर्थ काय?
रक्तामध्ये प्रतिपिंडे निदर्शनास येण्याच्या पातळीपर्यंत वाढण्यासाठी सुमारे 1-2 आठवडे लागतात. हे सर्वेक्षण जुलैच्या शेवटचा आठवडा ते ऑगस्टच्या पहिल्या आठवड्यापर्यंत झालेल्या ख-या संक्रमणाचा दर प्रतिबिंबित करते. सामान्य लोकसंख्येच्या 1.5 टक्क्यांची वाढ लक्षात घेता, वर्धा जिल्ह्यात 1 ऑगस्टपर्यंत सुमारे 21 हजार संक्रमित रुग्णांची संख्या होती. म्हणजेच 21 हजार लोकांना कोरोना विषाणूचा संसर्ग होऊन गेला होता. त्यावेळी जिल्ह्यात कोविड -19 चे पुष्टी झाले केवळ 205 रुग्ण होते. याचाच अर्थ वर्धा जिल्ह्यातील कोविड -19 च्या प्रयोगशाळेत पुष्टी मिळालेल्या प्रत्येक रुग्णामागे सुमारे १०० लोकांना संसर्ग झाल्याची माहिती हा अभ्यास देतो.
एवढ्या प्रमाणात संसर्गाची कारणे:
याची मुख्य दोन कारण असू शकतात. पहिले, लक्षणे नसलेल्या लोकामध्ये संसर्गाचे (असीम्प्टोमेटिक इन्फेक्शनचे) प्रमाण उच्च आहे. दुसरे म्हणजे या आजाराबाबत असलेले भय आणि कलंक यांच्यामुळे लक्षणे असलेले रुग्णांनी सुद्धा वैद्यकीय उपचार घेण्यास आणि कोविड -19 ची चाचणी करण्यापासून स्वतःला दूर ठेवले आहे.
निष्कर्ष
या सेरोप्रिवेलांस अभ्यासाच्या निकालांवरून असे दिसून आले आहे की 1 ऑगस्टपर्यंत वर्धा जिल्ह्यात कमी लोकसंख्या स्तराची अत्यल्प प्रतिकारशक्ती होती. वर्धा जिल्ह्यातील कमी सेरोप्रॅलेलेन्स म्हणजे कोविड -19 संसर्ग रोखण्यासाठी जिल्हा प्रशासनाने केलेल्या प्रारंभिक प्रयत्नांचे सूचक आहे ज्यात अलग ठेवणे, संपर्क साधणे महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते. या प्रयत्नांसाठी संपूर्ण जिल्हा प्रशासनाचे कौतुक करणे आवश्यक आहे. तथापि, हे देखील सूचित करते की वर्धामधील बहुसंख्य लोकसंख्या अद्याप कोविड -१ 19 विषाणूची लागण होण्याची शक्यता आहे.
गेल्या दीड महिन्यामधील वेगाने होणारी वाढ लक्षात घेता आपण असे मानू शकतो की रोगप्रतिकारक व्यक्तींची संख्या वाढली असेल परंतु लोकसंख्या रोग प्रतिकारशक्ती पातळी गाठणे आद्ययप फार दूर आहे, आपण दररोज पुष्टी झालेल्या प्रकरणांची संख्या घटण्याची अपेक्षा करू शकतो.
यावरून असे सूचित होते की कोविड -१ cases च्या वाढती रुग्ण संख्या ज्यात आणखी वेगाने वाढ होण्याची अपेक्षा आहे, त्यांच्यासाठी सोई सुविधा उपलब्ध करण्यासाठी, जिल्ह्याने रोगाच्या विरोधात आपला आक्रमक पवित्रा पुढेही चालू ठेवण्याची गरज आहे. क्षमता वाढवण्याबरोबरच त्यातील प्रयत्न आणखी मजबूत केले पाहिजेत. यात मध्यम आणि कठोर आजारी रूग्णांची काळजी घेण्यासाठी कोविड केअर सेंटर आणि कोविड हॉस्पिटलमधील बेड संख्या वाढ़विण्याची गरज आहे. त्याचबरोबर नागरिकानी सुद्धा अनावश्यक प्रवास करु नये , घराच्या बाहेर मुखवटा वापरणे, वारंवार हात धुणे आणि ताप, खोकला आढळल्यास वैद्यकीय सेवा मिळविणे यासारख्या सर्व प्रतिबंधात्मक उपायांचे पालन करून जनतेलाही आपली भूमिका बजावावी लागेल. ताप, खोकला, श्वास घेण्यास त्रास असणारया रुग्णानी पुढे येऊन तपासणी करावी आणि वैद्यकीय सेवा घ्यावी असे आवाहन जिल्हाधिकारी यांनी केले आहे.